Średniowieczna nordycka hafgufa i starożytny grecki aspidochelon to to samo zwierzę. I żyje do dziś
4 marca 2023, 09:35Z XIII-wiecznego norweskiego tekstu edukacyjnego „Lustro królów” (Konungs skuggsjá) dowiadujemy się, jak polowała hafgufa, zamieszkująca wody wokół Islandii. Podobieństwo do hafgufy wykazuje aspidochelon, często opisywany w literaturze średniowiecznej, o którego istnieniu po raz pierwszy donosi wczesnochrześcijański (II w.) „Fizjolog”, pierwowzór średniowiecznych bestiariuszy. Australijscy naukowcy poinformowali, że wiedzą, czym jest hafgufa i aspidochelon. Co ciekawe, opisy sprzed wieków zgadzają się z odkryciami, których nauka dokonała dopiero ostatnio
Nowa populacja gęsi radzi sobie z globalnym ociepleniem, migrując na Nową Ziemię
3 marca 2023, 09:01Wciąż nie wiemy, czy i jak poszczególne gatunki zwierząt poradzą sobie z globalnym ociepleniem. Szczególnie narażone są zwierzęta związane z Arktyką, najszybciej ocieplającym się obszarem globu. Najnowszy numer Current Biology przynosi dobre wieści. Naukowcy zaobserwowali, że w ciągu około 10 lat pojawiła się rosnąca populacja gęsi krótkodziobej (Anser brachyrhynchus), która migruje nie na Svalbard, jak to tradycyjnie miało miejsce, a na Nową Ziemię.
Neandertalczycy przeszli z Europy do Azji przez północny Iran? Mogli się tam mieszać z H. sapiens
2 marca 2023, 12:34W 2007 roku naukowcy z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka stwierdzili, że neandertalczycy z Uzbekistanu i Ałtaju przybyli z Europy. Narodziło się więc pytanie, którą drogą przeszli w te regiony. Komputerowe modelowanie możliwych dróg pokazało właśnie, że najprawdopodobniej nasi kuzyni przeszli do Uzbekistanu i na Syberię południowym wybrzeżem Morza Kaspijskiego
Znaleziono strukturę obronną, o której pisał Juliusz Cezar. Pechowi Rzymianie przeoczyli 200 ton srebra
1 marca 2023, 12:08Szukając złóż srebra, w I w. n.e. Rzymianie założyli w rejonie Bad Ems w dzisiejszej Nadrenii-Palatynacie dwa obozy wojskowe. Dzięki sprzyjającym warunkom zachowała się tu zaostrzona palisada chroniąca przed atakami wroga. O takich instalacjach, których funkcję można porównać do drutu kolczastego, wspominały źródła z epoki, w tym np. Juliusz Cezar, ale dotąd nikomu nie udało się ich znaleźć.
Łowcy-zbieracze i rolnicy pozostawili po sobie Japończykom skłonność do astmy i otyłości
1 marca 2023, 08:20Współcześni mieszkańcy Wysp Japońskich to potomkowie dwóch grup ludności – łowców-zbieraczy kultury Jomon zamieszkujących Wyspy od około 16 000 lat i wschodnioazjatyckich rolników, którzy zaczęli migrować z kontynentu ok. 800 roku po Chrystusie. Naukowcy z Uniwersytetu Tokijskiego, wykorzystując narzędzie analityczne o nazwie indeks markeru przodków (AMI, ancestry-marker index) opisali dystrybucję i sposób łączenia się obu wspomnianych grup. Odkryli przy tym, że Jomon byli bardziej odporni na głód, ale mieli tendencję do otyłości, a rolnicy lepiej radzili sobie z chorobami zakaźnymi, ale mieli tendencje do zbyt silnych reakcji immunologicznych i rozwoju np. astmy.
Perowskitowe ogniwa fotowoltaiczne coraz bardziej odporne na degradację
23 lutego 2023, 07:47Uważamy, że w naszym zasięgu są wysokowydajne wytrzymałe ogniwa fotowoltaiczne z perowskitu i krzemu, stwierdzili badacze z saudyjskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii Króla Abdullaha, którzy poddali takie ogniwa najtrudniejszym z dotychczasowych testów wytrzymałościowych. Ogniwa, pracujące przez rok w najbardziej wymagających warunkach, zachowały 80% ze swojej pierwotnej wydajności.
Niezwykłe odkrycia w Iraku: sumeryjski pałac i świątynia poszukiwana od 140 lat
20 lutego 2023, 15:54Na irackim stanowisku Tello znaleziono sumeryjski pałac sprzed co najmniej 4500 lat. Tello to współczesna nazwa Girsu, jednego z najstarszych znanych nam miast. Zostało założone w okresie Ubajd (VI–IV tysiąclecie p.n.e.) i było zamieszkiwane – z przerwami – do czasów Partów, w III wieku n.e. Należało do królestwa Lagasz, którego największy rozkwit nastąpił pod rządami Gudei (II poł. XXII wieku p.n.e.).
Jedna z najpiękniejszych polskich bibliotek odzyskała dawny blask
20 lutego 2023, 06:59Biblioteka dzikowska w Zamku Tarnowskim w Dzikowie (siedzibie Muzeum Historycznego miasta Tarnobrzega) uchodzi za jedną z najpiękniejszych historycznych bibliotek w Polsce. W wyniku trwającej 2 lata renowacji odzyskała swój dawny blask. Jak podkreślono na stronie Urzędu Miasta Tarnobrzega, liczące 200 lat wnętrza pierwszy raz poddano pracom renowacyjno-konserwatorskim.
Znaleziono „pasek wypłaty” rzymskiego legionisty tłumiącego żydowskie powstanie
17 lutego 2023, 17:09W Masadzie, starożytnej twierdzy, jednym z najważniejszych żydowskich symboli, znaleziono dokument wypłaty dla rzymskiego legionisty. To jeden z zaledwie trzech tego typu dokumentów, jakie znamy z terenów całego Imperium Romanum.
Quad napędzany sprężonym azotem – udany projekt naukowców z Politechniki Opolskiej
15 lutego 2023, 13:45Naukowcy z Politechniki Opolskiej - prof. Sebastian Brol, dr inż. Rafał Czok i dr inż. Piotr Mróz - zbudowali prototyp quada napędzanego sprężonym azotem. Prace trwały prawie 5 lat.